వేడి చేస్తే ఏమి చేయాలి?
- Dr. Karuturi Subrahmanyam
- Jun 12
- 2 min read

మన శరీరం సహజంగానే స్థిరమైన ఉష్ణోగ్రతను ఉంచి, ముఖ్యమైన శరీర క్రియల్ని సమర్థంగా నిర్వహించేందుకు సహాయం చేస్తుంది. అయితే, ఎండ వేడి, నీరులేమి, కారంగా ఉండే ఆహారం, ఇన్ఫెక్షన్లు, శారీరక శ్రమ వంటి పరిస్థితులు శరీర ఉష్ణోగ్రతను పెంచే అవకాశం ఉంటుంది. దీనినే “వేడి ఒత్తిడి” లేదా “శరీర వేడి” అని అంటారు.
ఇది నిర్లక్ష్యం చేస్తే చెమటలు, అలసట, తలనొప్పి, తలతిరుగుడు, లేదా తీవ్రమైన హీట్ స్ట్రోక్ వంటి సమస్యలు ఏర్పడతాయి. అందువల్ల శరీర వేడి నియంత్రణకు కొన్ని సులభమైన, సహజమైన మార్గాలు పాటించాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. ఈ క్రింది గైడ్ మీకు చల్లగా, ఆరోగ్యంగా ఉండేందుకు సహాయపడుతుంది.
1.
హైడ్రేట్ గా ఉండండి
నీరు మన శరీరానికి అత్యంత కీలకమైన శీతలీకరణ సాధనం. రోజంతా తగినంత నీరు తాగడం వల్ల శరీర వేడి తగ్గుతుంది. ముఖ్యంగా వేడి వాతావరణంలో, వ్యాయామం చేసిన తర్వాత ఎక్కువగా నీరు తీసుకోవాలి.
పరిమిత మోతాదులో త్రాగవచ్చే చల్లటి పానీయాలు:
కొబ్బరి నీరు
మజ్జిగ
పుచ్చకాయ లేదా దోసకాయ రసం
నిమ్మరసం (చెక్కెర, ఉప్పు తక్కువగా కలపండి)
2.
చల్లదనం కలిగించే ఆహారాలు తీసుకోండి
శరీర ఉష్ణోగ్రత తగ్గించడంలో సహాయపడే ఆహారాలను ఆహారంలో చేర్చండి.
ఉపయోగపడే పండ్లు:
పుచ్చకాయ
ద్రాక్ష
నారింజ
దోసకాయ
కూరగాయలు:
సొరకాయ
గుమ్మడికాయ
ఆకుకూరలు
పాల పదార్థాలు:
పెరుగు
మజ్జిగ
కారంగా ఉండే, ప్రాసెస్ చేయబడిన లేదా వేయించిన ఆహారాలు శరీరంలో వేడి పెంచుతాయి. ఇవి గణనీయంగా తగ్గించండి.
3.
తేలికపాటి, గాలి పీల్చుకునే దుస్తులు ధరించండి
శరీరం చెమటను విడుదల చేయడానికి అనుకూలంగా ఉండే బట్టలు ధరించాలి.
ధరించవలసినవి:
కాటన్ లేదా నార బట్టలు
లేత రంగులు
వదులుగా ఉండే డిజైన్
తప్పించవలసినవి:
బిగుతుగా ఉండే దుస్తులు
సింథటిక్ కట్టన్ లేదా నైలాన్ ముడిపడి ఉండే బట్టలు
4.
చల్లటి జల్లులు లేదా స్నానాలు
చల్లటి లేదా గోరువెచ్చని నీటితో స్నానాలు తీసుకోవడం శరీర ఉష్ణోగ్రతను తగ్గిస్తుంది.
అదనంగా చేయవచ్చుని ఉపాయాలు:
పిప్పరమెంటు నూనె చుక్కలు కలిపిన నీటిలో స్నానం
గంధపు నూనెతో స్నానం — చల్లదనం కలుగుతుంది
5.
ఎండ ఎక్కువగా ఉన్న సమయంలో బయటకి వెళ్లడం నివారించండి
ఎండ ఎక్కువగా ఉండే సమయాల్లో బయటకు వెళ్లకుండా ఇంట్లో ఉండండి. సాధారణంగా మధ్యాహ్నం 12 నుండి సాయంత్రం 4 గంటల మధ్య వేడి గరిష్ఠంగా ఉంటుంది.
వెల్లాల్సిన పరిస్థితిలో:
టోపీ ధరించండి
గొడుగు వాడండి
సన్స్క్రీన్ అప్లై చేయండి
6.
శారీరక శ్రమను తగ్గించండి
వేడి ఉన్న సమయంలో అధిక శారీరక శ్రమ చేయడం వల్ల శరీరంలో అంతర్గత వేడి పెరుగుతుంది.
ఉపయోగకరమైన సూచనలు:
వ్యాయామం చేసేటప్పుడు ఉదయం లేదా సాయంత్రం సమయం ఎంచుకోండి
సాధ్యమైనంత వరకు నీరు తాగుతూ ఉండండి
ఇంటి లోపలే వ్యాయామాన్ని చేయండి
7.
సహజ శీతలీకరణ గృహ నివారణలు ఉపయోగించండి
ఈ ప్రక్రియలు మీ శరీర వేడిని సహజంగా తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి:
ఉసిరి (ఇండియన్ గూస్బెర్రీ): విటమిన్ C అధికంగా ఉంటుంది. శరీరానికి చల్లదనం ఇస్తుంది.
కలబంద (అలోవెరా) రసం: ఉపశమనం కలిగిస్తుంది, అంతర్గత వేడిని తగ్గిస్తుంది.
గంధపు చెక్క పేస్ట్: నుదిటిపై లేదా ఛాతీపై రాసితే వేడి లక్షణాల నుంచి ఉపశమనం లభిస్తుంది.
8.
వాతావరణాన్ని చల్లగా ఉంచండి
ఇంటిలో గాలి సరిగ్గా ప్రవహించేలా చూడండి. అవసరమైతే:
ఫ్యాన్లు, కూలర్లు వాడండి
కిటికీలు తెరిచి ఉంచండి
తడి గుడ్డను కిటికీకి వేలాడదీయండి – ఈ విధంగా గాలి చల్లబడుతుంది
వైద్యుడిని ఎప్పుడు సంప్రదించాలి?
ఈ క్రింది లక్షణాలు కనిపిస్తే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించాలి:
అధిక జ్వరం
వికారం లేదా వాంతులు
తలతిరుగుడు, గందరగోళం
మూర్ఛ
సారాంశం: ఆరోగ్యంగా ఉండేందుకు చల్లగా ఉండండి
శరీర వేడి తగ్గించుకోవడం అంటే… చల్లగా ఉండటం, నీరు తగినంతగా తాగడం, వేడి పెంచే ఆహారాలు, అలవాట్లను నియంత్రించడం. సులభమైన జాగ్రత్తలతో మీరు వేడి కాలంలో కూడా శక్తివంతంగా, ఆరోగ్యంగా ఉండగలుగుతారు.
గమనిక: మీకు థైరాయిడ్ సమస్యలు, శరీరంలోని ఇన్ఫెక్షన్లు వంటి ఆరోగ్య సమస్యలు ఉంటే, శరీర వేడి పెరగడానికి అవి కారణం కావచ్చు. దయచేసి డాక్టర్ను సంప్రదించండి.
డాక్టర్ కరుటూరి సుబ్రహ్మణ్యం, MD, FRCP (లండన్), FACP (అమెరికా)
ఇంటర్నల్ మెడిసిన్ స్పెషలిస్ట్
కిఫి హాస్పిటల్
దానవాయి పేట
రాజమండ్రి
ఫోన్ : 85000 23456
Comments